Ze schijnen overal te zitten. Op straat, in- en rondom het water, langs het spoor, in tuinen, parken en openbare gebouwen. Hoe ze daar zijn gekomen? Geen idee. De wereld is inmiddels bezaaid met Japanse “vluchtelingen”. Zonder moeite zijn ze onze grenzen gepasseerd en nemen ze bezit van ons mooie landje. En ze doen het met verve. Met het blote oog zijn ze namelijk niet te zien maar via een app op je smartphone duiken ze op de meest onverwachte plaatsen op. Aan ons de taak om ze te vinden en te vangen. Nederland is in de ban van de invasie van pocketmonsters, onder de naam PokemonGo.
Daar waar de Brexit het oersaaie EK voetbal en de misstanden in de zorg het nieuws even wisten te domineren is het nu de beurt aan deze “onzichtbare” kleine wezens.
De wereld lijkt gek geworden. Mensen spreken af om gezamenlijk op jacht te gaan. Hele groepen gaan op zoek naar dat ene speciale figuurtje en daarbij verliest men regelmatig de werkelijkheid uit het oog. Mensen begeven zich niet meer veilig door het verkeer en negeren regels en normen en waarden. Zonder pardon betreden ze andermans terrein. Alles voor de jacht.
Daar waar iedereen in de ban lijkt te zijn van deze moderne variant van verstoppertje spelen heb ik me afgelopen week enorm boos zitten maken over iets anders. Alle ophef rondom de verpleegtehuizen die , al dan niet terecht, op de zwarte lijst verschenen, en dan met name over de problemen waar we in de zorg dag in dag uit mee te maken hebben. De bureaucratie. De regeltjes die ervoor zorgen dat de handen die aan het spreekwoordelijk bed horen steeds meer verplaatst lijken te worden naar het toetsenbord. Ik zie het al jaren onder mijn ogen gebeuren. Zorgbehoevende mensen worden geacht steeds langer thuis te blijven wonen terwijl er tevens steeds meer broodnodige zorguren van hen af worden gesnoept. Het “zorgen voor” moet plaat maken voor “zorgen dat”. Steeds meer verantwoording komt er terecht op de schouders van familie en andere mantelzorgers met alle gevolgen van dien. Als dit al de oplossing is komt het wat mij betreft een generatie te laat.
Toen ik opgroeide was het nog de trend dat de meeste vaders een fulltime baan hadden en de meeste moeders thuis zorg droegen voor het huishouden en de kinderen. Destijds zou er veel meer ruimte zijn geweest om de minder complexe zorg voor ouderen en zieke mensen te verplaatsen naar mantelzorgers. In de hectische tijd waarin we nu leven moeten we teveel balletjes hoog houden. In een doorsnee gezin werken beide ouders, en is het veel lastiger om een beroep te doen op hen als het aankomt op het overnemen van al dan niet simpele zorgtaken. Een boterham smeren mogen we bij de thuiszorg niet meer mits het echt niet anders kan. De mantelzorg moet dus iedere dag een gesmeerde boterham in de koelkast klaarzetten zodat het door de verzorgende aangereikt kan worden. Verandert er iets in de zorg hoe klein ook dan moet dit, liefst nog dezelfde dag, in het zorgplan in de computer aangepast en uitgeprint worden, en ondertekend door wijkverpleegkundige en cliënt in het zorgdossier gedaan worden bij de cliënt thuis. De anamnese en het zorgplan moeten zo uitgebreid beschreven worden dat je als verzorgende onnodig veel tijd kwijt bent met doorlezen van alles. Het zorgdossier lijkt soms meer aandacht te krijgen dan de cliënt zelf. Tijd voor vergaderen is er nagenoeg niet. Dit zijn immers improductieve uren die alleen maar geld kosten en niks opleveren. Zo wil het geval dat we als collega’s maar eens per zes weken maximaal anderhalf uur bij elkaar kunnen gaan zitten om al het nodige te bespreken en ook nog eens het rooster voor de komende periode en het vakantierooster kloppend te krijgen. Niet zelden zijn we voor deze laatste zaken in eigen tijd bezig geweest. Onbetaald. Ik ken geen enkele directeur of welke functionaris dan ook die hetzelfde zou doen. Het geld bedoeld voor de daadwerkelijke zorg komt vaak op verkeerde plaatsen terecht. De manier van werken is veelal niet de juiste. E is geen app voor nodig om de poppetjes op te sporen die hiervoor verantwoordelijk zijn.
Sterker nog, er kunnen inmiddels een heleboel poppetjes gevangen worden. Poppetjes verantwoordelijk voor het spelletje dat al jaren met ons gespeeld wordt. Een spelletje waarbij we de regels niet naar onze hand kunnen zetten en ze slechts klakkeloos uit kunnen en moeten voeren. Een spelletje waar we allemaal gedwongen aan mee zullen moeten doen. Het is jammer dat er een bekende Nederlander als Hugo Borst voor nodig was om een statement te maken met woorden die velen van ons al tijden roepen. Hopelijk zijn er hiermee weer wat mensen wakker geschud en wordt de staat van de verzorging in onze ooit zo trotste verzorgingsstaat weer eens flink onder de loep genomen.
Het zoeken naar Pokemonfiguren laat ik bij deze graag aan de mensen over die ervoor kiezen om niet meer om zich heen te kijken maar die de wereld slechts via het schermpje van hun Smartphone willen zien. Ik ga liever op jacht naar andere figuren. Diegenen die goede zorg niet langer als bijzaak zien maar deze tot hoofdzaak willen maken. Zij die de goede poppetjes op de juiste plaatsen weten te zetten. De jacht is geopend.
Wie jaagt er met me mee?
Een zorg(e)loos weekend allemaal.
Joyce Derksen
