Het is lastig in onze huidige maatschappij om aandacht te hebben voor elkaar. Elkaar daadwerkelijk te zien en in contact te komen. Ik merk het bijvoorbeeld als ik reis met het openbaar vervoer. We sluiten ons af van de chaos met oortjes of koptelefoons, we staren naar schermpjes terwijl de wereld aan ons voorbij gaat.
De wereld gaat letterlijk aan ons voorbij. De veranderende landschappen razen langs de raampjes van bussen en treinen. Wolken die op onweer staan, een prachtig kleurencontrast tegenover groene heuvels, polders die in de verte vaag te zien zijn. Ze razen aan ons voorbij terwijl de ogen van inzittenden gericht zijn op kleine, lichtgevende schermpjes, waar de verslavende werking van sociale media duidelijk zijn intrede doet.
Het zijn deze schermpjes die ons niet alleen de schoonheid van de wereld om ons heen ontnemen, maar ook überhaupt onze manier van communiceren drastisch hebben verandert. Een prachtige zonsondergang wordt gereduceerd tot een vluchtige foto van een roodkleurende avondlucht, enigszins overbelicht. Nadat de ‘instawaardige’ foto gemaakt is zijn de ogen weer volledig op het verslavende schermpje gericht.
Het is niet te koppelen aan leeftijd. Niet een verschil tussen ‘boomers’, ‘millenials’, ‘gen-Z’ of het nieuwe gen Alpha. Mensen van allerlei achtergronden en leeftijdscategorieën sluiten zich af in het openbaar, praten met hun duimen in plaats van met hun mond. Ik betrap mijzelf er ook op, lichtelijk geïrriteerd raken als een bejaarde vrouw mij een vraag stelt in het openbaar vervoer.
Irritant om mijn muziek stop te zetten, oortjes uit te doen en daadwerkelijk voor minder dan een minuut even sociaal te zijn en mijn medemens te helpen. En misschien is dat het probleem: misschien zou ik om te beginnen die oortjes niet eens in moeten doen. Wat vaker praten met mijn medemens, de tijd nemen voor elkaar wanneer we die tijd ook hebben. Want de bus of trein bereikt niet sneller onze eindbestemming als we onszelf afsluiten voor de wereld om ons heen.
Column door Jennifer Straub, 13 september 2024.