Lingewaardse gemeenteraad bakt ‘m bruin: Een terugblik.
Dat ambtelijke molens langzaam malen is een bekende zegswijze, maar politieke molens? Behalve tempo wordt van de politiek gevraagd het betere meel te kiezen voor de beste broden. Met die taak maalde de gemeenteraad recent een Huissens inwonersinitiatief. Men zag er geen brood in. Toch werd het gekneed, te heet gebakken en achteraf bezien slecht opgediend…
Al in oktober 2022 nam de gemeenteraad een motie aan over vrachtverkeer door Huissen. Vanwege de vele belanghebbenden werd het college gevraagd “een werkgroep te formeren bestaande uit aanwonenden, transportbedrijven, een verkeersdeskundige, het college en een (beleids)deskundige.” Deze betrokkenen gaan, zo was de bedoeling, “de (on)mogelijkheden bespreken van veiligheid en doorstroming door Huissen om zo overlast te beperken en veiligheid te bevorderen.”
Bij het bijeen komen van de werkgroep voelen aanwonenden zich ongehoord. Na het inzien van gemeentelijke documenten rond de thematiek en werkgroep verwijten GroenLinks en D66 het college al vragend partijdigheid. Het college verwerpt dat met uitleg over de gebeurtenissen, maar de kranten waren al gedrukt. Naast de verwijten wordt geschreven over een actiegroep van aanwonenden die zich met opgehaalde handtekeningen richting de raad heeft gewend. Raadsleden hielpen van de petitie een inwonersinitiatief te maken om politiek te kunnen behandelen, en dat ligt bij een politieke avond in september 2023 op tafel ter voorbereiding van behandeling in de raadsvergadering. Het voorstel de grotere wegen door Huissen als proef af te sluiten voor doorgaand vrachtverkeer en aldaar een 30 km/u-regime in te voeren, wordt niet positief ontvangen. Dáár geen vrachtverkeer betekent dat het om zal moeten rijden. Langs weer nieuwe aanwonenden met een nieuwe petitie. De raad wil structurele oplossingen. Daarvoor werd immers de werkgroep met belanghebbenden ingesteld, en die komt pas net samen.
Toen duidelijk werd dat het initiatief het niet zou halen, trok de actiegroep het terug. Dan is de kous af, zou je zeggen. Maar de politieke molen maalde door. Bij de raadsvergadering stond het initiatief nog op de agenda. Logisch leek, dat het er bij de vaststelling van de agenda vanaf zou worden gehaald. Maar daarover volgde een opzienbarend debat met als resultaat het tóch te behandelen. Met een ruime meerderheid wees men het initiatief vervolgens af. Wel vraagt de raad om aan de werkgroep een onafhankelijk procesbegeleider ter beschikking te stellen, hopend op beter verlopende gesprekken waarbij iedereen aan tafel zich gehoord voelt.
Opzienbarend was het debat rond de vaststelling van de agenda omdat er onduidelijkheid bestond over het beleid voor inwonersinitiatieven, maar raadsleden zich toch maar wat graag uitspraken. Uit de verordening blijkt dat de actiegroep het initiatief gedurende twee jaar niet opnieuw mag indienen nu de raad het behandelde en heeft afgewezen. Raadsleden wisten daar niet of weinig van.
De initiatiefnemers maken vervolgens bezwaar tegen het raadsbesluit om hun initiatief te behandelen ondanks het terugtrekken daarvan. De adviescommissie voor bezwaarschriften constateert dat de actiegroep ‘geen rechtspersoon is’. Toen dat een probleem bleek, is het bezwaar namens vier leden van de actiegroep ingediend. Maar te laat. Uiteindelijk adviseert de commissie om het bezwaar niet-ontvankelijk te verklaren. De raad heeft afgelopen 29 februari dat commissie-advies overgenomen: een hamerstuk.
De nare werkelijkheid is dat deze problematiek óók over de nodige verkeersongelukken op de hoofdwegen van Huissen gaat. Aanwonenden spreken bovendien al lange tijd van overlast. Maar hun voorstel zonder afgestemde alternatieven voor de andere belanghebbenden, blijkt geen oplossing. De gemeenteraad vraagt, breed gedragen, energie te steken in het overleg binnen de werkgroep. Door bezwaar te maken tegen het raadsbesluit om eenzelfde initiatief nog eens te kunnen indienen, lijkt de actiegroep echter voor te sorteren op nieuwe actie. Wel hebben de initiatiefnemers aangegeven nu eerst de ontwikkelingen rond de werkgroep te willen afwachten.
Ondertussen is het verhaal voer voor verwijten geworden. Door de aandacht die de actiegroep kreeg of zocht, waarbij het rommelen van de raad lelijk afsteekt. Waarom iets dat geen kans heeft en was teruggetrokken, tóch kneden en bakken? Op het menu zet men dan het inwonersinitiatief; Een kwetsbaar instrument. En dan volgt het zo beperkt correct oordelen van de adviescommissie voor bezwaarschriften, om wat politiek reeds drooggebakken is nog maar eens juridisch te vermalen. Een overweging ten overvloede had men toch kunnen besteden aan wat voor lag, al was het maar om de initiatiefnemers niet al duizelend van de omwentelingen langs het vrachtverkeer terug naar Huissen te sturen…
Verwijtend concluderen ligt natuurlijk ook aan het eind van dit artikel voor de hand. Maar net zo goed is politiek een kwetsbaar instrument, dat in een tijd van breed uitgemeten wantrouwen op menu’s staat. En is dat niet het eigenlijke probleem? Onder die druk buitelen politici in de raad over elkaar heen om het belang van insprekende inwoners te benadrukken. Maar het is niet de politicus waarvoor de politieke molen wind vangt. Initiatieven moeten worden gemalen om tot het betere meel te komen. Zonder daarbij participerende, initiatief nemende inwoners tot brood te willen maken.
Tekst: Politieke redactie Omroep Lingewaard.
Foto: © Fons Sluiter
