APELDOORN – Borst vooruit, kin omhoog. Toen Renaldo Ishaak bij de marechaussee terechtkwam, zag hij zichzelf als een stoere man die alles aankon. Maar na een reeks heftige incidenten, waaronder de aanslag op Koninginnedag in Apeldoorn, kreeg hij PTSS. De marechaussee deelt zijn persoonlijke verhaal in een boek, dat binnenkort verschijnt.
Bij veel mensen staan de beelden van de aanslag op Koninginnedag in 2009 op het netvlies gebrand. Een auto rijdt in volle vaart het publiek in en komt tot stilstand tegen monument De Naald. Acht mensen komen om het leven, onder wie dader Karst T. uit Huissen.
We wisten direct dat het een aanslag was
Renaldo fietst die dag op de mountainbike uit voor de bus van de koninklijke familie, het doelwit van Karst T. Als ‘first responder’ is hij een van de eerste hulpverleners die bij de zwarte Suzuki Swift staat. “We wisten direct dat het een aanslag was”, vertelt hij in De Week van Gelderland.
Bekijk de beelden van de aanslag en het gesprek met Renaldo Ishaak. De tekst gaat daaronder verder.
Renaldo, die vooral op Schiphol werkzaam is, schiet in de modus van politieagent. Hij maakt eerst de dader ‘handelingsonbekwaam’. “Je wil zijn handen veilig stellen, want daar kan hij misschien nog iets mee. En is hij alleen? Het kan ook nog zijn dat er een tweede blast komt. Dat er iemand staat te wachten tot alle hulpverlening er is en dan op de knop drukt, dat weten we niet.”
Terwijl collega’s om hem heen de omgeving ontruimen, houdt hij het hoofd van Karst T. stabiel. Ook al weet hij niet helemaal zeker dat het veilig is. “Op dat moment schakel je je emoties uit. Je geeft eigenlijk je eigen leven op voor anderen.”
Gesprekken met teamleider
De aanslag in Apeldoorn, maar ook de vliegtuigcrash van Turkish Airlines in hetzelfde jaar en de Schipholbrand in 2005, zorgen ervoor dat Renaldo verandert als persoon. “Ik dacht dat ik het los kon laten, maar dat bleek niet zo te zijn”, vertelt hij. “Elke dag had ik de herbeleving van alles wat ik zag.”
De marechaussee vindt dat het erbij hoort, tot hij bij een psycholoog komt. “Het eerste wat ik zei: ik denk wel veertig keer per dag aan Koninginnedag.” Hij krijgt het etiket posttraumatische stresstoornis (PTSS) opgeplakt.
De tekst gaat verder onder de foto
Renaldo, die in zijn jeugd veel met geweld werd geconfronteerd, merkt dat hij steeds agressiever wordt in zijn hoofd. Ook wordt hij ingetogener, waar hij normaal heel uitbundig is.
De gesprekken met de psycholoog helpen hem niet. Wel merkt hij dat hij kracht put uit gesprekken met zijn teamleider, die zelf ook PTSS heeft. “Ik merkte aan de gesprekken met hem: dit is wat ik wil.” En ook om zich heen ziet hij dat mensen graag met hun collega’s erover willen praten.
Boek
Het resulteert in de oprichting van Blue Support, een contactgroep voor lotgenoten om de psychische impact van het werk bespreekbaar te maken. Inmiddels telt die groep 242 leden. “Praten over een gebroken arm is heel makkelijk. Maar praten over iets dat je in hoofd zit, vinden mensen heel moeilijk.”
Renaldo heeft ook een boek geschreven over alle gebeurtenissen, dat hij maandag aanbiedt aan demissionair minister Ank Bijleveld van Defensie. Bij De Naald in Apeldoorn. “Daar kwam ze zelf mee”, zegt hij. “Ik kom er niet heel vaak meer, maar het wordt wel steeds makkelijker.”
