Een roerig weekje. Dat was dit zeker te noemen. Was het niet vanwege de spanningen rondom de kleur van de Pieten in het Sinterklaasjournaal dan zeker wel vanwege de presidentsverkiezingen in de Verenigde staten. De uitkomst van beiden zorgden voor meer najaarsstormen dan het herfstweer tot nu toe heeft gebracht. Huilende mensen de dag na de verkiezingen, mensen die de toekomst van hun land opeens erg zwart inzien. Opgetogen mensen in ons land die juist blij zijn dat de toekomst er steeds minder zwart uit gaat zien.
Voor het eerst sinds mijn kinderen het geheim van de Sint kennen, ben ik oprecht blij dat ze niet meer in die onschuldige gelovige fase van hun leven zitten. Blanke Pieten in het Sinterklaasjournaal. Het is even wennen maar dat is op zich nog wel uit te leggen aan de kinderen. Anders wordt het wanneer de buurman, die voorheen altijd als zwart geschminkte Piet ten tonele verscheen, opeens alleen nog maar wat roetvegen op zijn gezicht in de rol van Piet kruipt. Dan wordt hij opeens wel heel herkenbaar en is er toch het één en ander uit te leggen. Je zou kunnen zeggen dat Piet zich niet meer in de wereld van de anonimiteit kan begeven maar met de billen bloot moet. Of beter gezegd, met een blotebillengezicht zijn of haar taak zal moeten gaan vervullen.
Dan denk ik echt met weemoed terug aan de tijd dat zwartkijken de normaalste zaak van de wereld was. De tijd dat onze kleurrijke tradities nog niet keer op keer zwart werden gemaakt.
Toen mijn dochter nog in de heerlijke leeftijd van geloven was en de Pieten nog “gewoon” zwart waren gingen we trouw ieder jaar naar de intocht van de Sint in Doornenburg. De ene keer kwam hij aan op het schoolplein, de andere keer in de speeltuin en dan weer op het kasteel. Van die plaatsen uit vervolgden hij en zijn zwarte Pieten hun tocht altijd te voet samen met de kinderen naar het Ontmoetingscentrum voor de rest van het programma. Tijdens één van die wandelingen raakte ik in gesprek met een zwarte Piet die mij blijkbaar kende en vroeg hoe het met mij ging en met mijn vader die met pensioen was. “Of hij zich thuis een beetje kon vermaken”. Ik vertelde hem dat dat prima ging en we kletsten nog wat over koetjes en kalfjes waarna hij weer met iemand verderop in gesprek raakte. Toen hij uit het zicht verdwenen was zei ik tegen mijn vriend “Nu heb ik een heel gesprek met hem gehad, en denk je nou dat ik enig idee heb wie dat was.” waarop mijn dochter me afkeurend aankeek en zei “ Ja hè hè, wie dat was…..Zwarte Piet natuurlijk”.
Heerlijk die onbevangenheid. Zwarte Piet was gewoon zwarte Piet. Niet de buurman met wat roetvegen of de kleuterjuf met een blauw gezicht.
Niks geen gecompliceerd gedoe.
En dat is eigenlijk wat er in mijn ogen mis is met de wereld. Het ongecompliceerde en onbezorgde wordt ons meer en meer afgenomen. We hebben allemaal een mening en eenieder die deze mening niet deelt is per definitie fout. Andersgelovigen andersdenkenden. Ze worden vaak neergezet als de bedreiging van het onbezorgde, van het vertrouwde.
Laten we eerlijk zijn. Als men zwarte Piet vanwege ons verleden met betrekking tot de slavernij niet langer meer kan tolereren, hoe zit het dan met een bisschop die als kindervriend wordt neergezet terwijl daaromtrent ook wel wat pijnlijke zaken uit het verleden naar boven zijn gekomen.
Het blijft hoe dan ook een lastige zaak. Het vergt moed om het zwartkijken los te laten en open te staan voor de nuances in de wereld om ons heen.
Amerika heeft gekozen. Velen niet voor de één maar tegen de ander. Tegen de gang van zaken tot nu toe. Het land is verdeeld maar eenieder zal moeten leren leven met uitslag. Net zoals ik de Pieten nieuwe stijl een plekje zal moeten gaan geven in het Sinterklaasfeest van de toekomst.
Want laten we vooral niet vergeten dat het een feest moet blijven. Ook al is nu het feest van de herkenning aan het worden.
Succes Pieten in jullie nieuwe rol als roetveegpiet, of gekleurde Piet en succes Trump met je nieuwe rol waarin je niet zelden de zwarte piet toegespeeld zal krijgen.
En…..You better be good want anders ga je subiet de zak in mee naar Spanje.
Want sommige tradities veranderen nooit. Gelukkig maar.
Fijn weekend een fijne Sinterklaasintocht allemaal
Joyce Derksen.
