Door Jennifer Straub, 26 november 2025
In 2026 kunnen maatschappelijke organisaties of initiatieven in Arnhem en Huissen weer een projectaanvraag doen bij het Omgevingsfonds Windpark Koningspleij. De focus van de projecten ligt vooral op duurzaamheid en leefbaarheid. Van 1 januari tot 1 maart 2026 kunnen onder andere wijkverenigingen een aanvraag doen naar het beschikbaar gestelde budget. De uitslag wordt midden maart bekend gemaakt.
Omgevingsfonds wil teruggeven aan gemeenschap
Het was de zomer van 2022 toen Windpark Koningspleij in Arnhem opende. Het windpark bestaat uit vier turbines, waarvan drie turbines een burgerinitiatief zijn en samen met Prowind en inwoners uit Arnhem en omgeving zijn gebouwd. De vierde turbine is ontwikkeld door Pure Energie en levert stroom voor Cleantech Park Arnhem. De energie die de windturbines opwekken komt terecht op het netwerk van Alliander, waar het nauwkeurig gemeten wordt.
Vervolgens wordt een deel van de opgewekte energie verrekend voor de 600 huishoudens die er in geïnvesteerd hebben. Een deel van deze opbrengst wordt door de huishoudens gedoneerd aan het Omgevingsfonds, dat vanuit het windpark terug wil geven aan de gemeenschap. Wijken gelegen binnen 1800 meter van het windpark kunnen projecten indienen die duurzaamheid en leefbaarheid stimuleren.
Vergroening en verduurzaming
De afgelopen jaren is het beschikbaar gestelde budget besteed aan diverse projecten. Hans van den Bos, de secretaris van het Omgevingsfonds Windpark Koningspleij, legt uit dat de focus in de Arnhemse wijk ’t Broek lag op vergroening. “Vrijwilligers van de buurttuin wilden graag investeren in de aanleg van een regenwaterreservoir. In een regenperiode vangt het reservoir water op, waardoor dit in een droge periode gebruikt kan worden om de buurttuin te bewateren”, aldus Hans van den Bos.
Er waren ook andere initiatieven met succesvolle projectaanvragen. Denk aan het plaatsen van picknicktafels en een waterpomp in de speelomgeving van Presikhaaf door de lokale wijkvereniging, het planten van bomen, sociale projecten van Ongekend Talent, Huissen Zilverhuus en het 50 jarig bestaan van de wijkvereniging Huissen Zilverkamp. De verenigingen deden vooral een aanvraag naar materialen of leverden een offerte aan. Een voorwaarde hierin zat wel dat elk project binnen één jaar afgerond moest zijn.
Rekening houden met omgeving
Windpark Koningspleij probeert zo min mogelijk de omliggende natuur te verstoren. Van den Bos legt uit hoe er rekening gehouden wordt met de Wulp, een zeldzame vogel die overwinterd in de omgeving. “Wanneer de vogels rondtrekken zit er een tijdklok op de turbines in de buurt van de rivier waar de Wulpen rondtrekken, drie turbines staan dan uit.” Op deze manier probeert het windpark slachtoffers onder vogels die door de wieken geraakt worden te beperken.
Verder reageren de windturbines door middel van sensoren op ijzel en vrieskou. “De wieken draaien weg van het fietspad, de panelen en de autoweg, zodat niks of niemand gewond raakt”, aldus Van den Bos. De generator achter de wieken werkt als het wieltje van een ouderwetse fietsdynamo, echter is het bij de turbines niet een bewegend voorwiel dat energie opwekt, maar de wind. De generator is tegen de wieken aan gemaakt, zodat er minder tandwielen nodig zijn om de molen in beweging te brengen. Dit verminderd eventuele geluidsoverlast, doordat de windturbines ook als ze in beweging zijn relatief weinig geluid produceren.
Foto’s © Willeke van Vulpen
