Hij is weer begonnen, de mooiste maand van het jaar. Althans, dat vind ik. De dagen worden langer, Nederland dus ook ons mooie Lingewaard staat in volle bloei, jonge dieren huppelen in de wei of laten zich elders zien, we ruiken de geur van pas gemaaid gras, de mensen ogen vrolijker, kortom de wereld om ons heen lijkt zoveel mooier deze maand. Maar hoe kleurrijk de natuur ook lijkt, de maand Mei kent ook een minder kleurrijke kant. Met name de dag dat we met zijn allen weer even stilstaan bij die zwarte bladzijdes uit onze geschiedenis. We staan stil bij hen die streden en de dood vonden in het gevecht voor onze vrijheid.
Stilstaan maar vooral ook even stil zijn. Op 4 mei om 20 uur…twee minuten….. met zijn allen. Ook mijn kinderen doen hier aan mee. Gelukkig hebben zij er, zoals intussen de meesten van ons, geen enkel idee van hoe het is om niet in vrijheid te kunnen leven. Ik probeer me er wel eens een voorstelling van te maken maar het gevoel dat hierbij hoort ligt te ver verwijderd van mijn voorstellingsvermogen.
Vorig jaar zijn we met de kinderen tijdens een vrije dag een dagje naar Amsterdam geweest. Bovenaan ons lijstje stond een bezoek aan het Anne Frank huis. Mijn dochter wilde hier ook graag heen. Zij kent het verhaal van het meisje dat destijds, net iets ouder dan dat zij nu is, moest onderduiken en al die tijd opgesloten zat in een ruimte waarin overdag zo min mogelijk geluid mocht worden gemaakt, waar jaren geen zonlicht binnenkwam en waar het er elke dag eentje van overleven was. Een meisje dat, net als menig puber nu, vaak in de knoop zat met haar gevoelens en daarbij ook nog de zware last van de oorlog met zich meezeulde.
Meer dan een uur stonden we buiten in de regen in de rij te wachten en te bibberen en eenmaal binnen bleef ik rillingen houden. Niet van de kou maar van de impact die deze ruimte op me had.
Bij iedere stap die we dichterbij de boekenkast naar het achterhuis zelf kwamen werd de brok in mijn keel groter. Ik raakte de muren aan die de bewoners destijds zo vaak moeten hebben beroerd. Ik ervoer de beklemmende ruimte waarin destijds geleefd, nee overleefd moest worden. De gesloten luiken, de duisternis, de geur van angst. En ondanks dat er legio mensen voor en achter me liepen was het alsof ik even helemaal alleen was en de aanwezigheid van de bewoners bijna kon voelen. De tranen brandden achter mijn ogen zonder dat ik er iets aan kon doen. Hier veranderde een klein onschuldig meisje in een vrouw, hier werd een geschiedenis geboren en opgeschreven om nooit te vergeten.
Het werd stil en koud in mijn hart en even leek het of er niemand anders om mee heen was totdat ik weer terug werd gezogen in de realiteit toen mijn zoon doodleuk aankondigde dat hij moest plassen en dat hij dat wilde gaan doen op de nog aanwezige Delftsblauwe porseleinen wc-pot aldaar. Dé wc-pot waar Anne en haar huisgenoten ook altijd hun behoefte op deden, degene die ze overdag niet door mochten spoelen vanwege het geluid en het daarmee gepaard gaande ontdekkingsgevaar.
Met beide benen terug op de grond liepen we het achterhuis weer uit om via de expositieruimte, met daarin ook het originele dagboek, zo snel mogelijk op zoek te gaan naar een bruikbaar toilet.
En zo eindigde ons bezoek aan het achterhuis. Mijn dochter vond het indrukwekkend om te zien hoe alles aldaar nu echt in elkaar zat maar het gevoel van het kwijt zijn van de vrijheid ervoer ze niet.
Ik prijs me daarmee erg gelukkig. Onze kinderen groeien op in vrijheid, kunnen gaan en staan waar ze willen en kunnen hun blik onbevangen op de toekomst richten.
Laten we nooit vergeten dat er zovelen vielen om ervoor te zorgen dat wij nu dagelijks kunnen genieten van de schoonheid van onze gemeente, de natuur en ook de vrijheid van het schrijven van columns zoals deze. Even stilstaan bij….. afgelopen woensdag 4 Mei deden we dat her en der in onze gemeente, ieder op zijn of haar eigen manier, met onze eigen intenties maar hopelijk allemaal met ons hart.
Laten we de medemens respecteren, onze vrijheid waarderen en laten we vooral genieten van elkaar en deze mooiste maand van het jaar.
Joyce Derksen
Joyce heeft vakantie. Daarom deze week een oude -maar qua onderwerp nog altijd actuele- column van haar. De volgende week zal er weer een nieuwe column van haar verschijnen op deze site.
